Mszał Maturynów

Kaligraficzne inicjały piórkiem przemiennie czerwone i niebieskie z filigranem i winietką. Rzadko też całkiem proste inicjały czerwone lub niebieskie. Rubrykacja liter, rubryki. Notacja quadrata przy partiach do śpiewania, na przykład przy Ojcze Nasz. Malarskie inicjały: na s. 15 duży inicjał "A" z małym herbem z czarnym lwem, obok herbu dwa siedzące lwy, liście winorośli, dwa stylizowane ptaki. Do inicjału dochodzi z dwóch stron wić, na niej na dole myśliwy ze złotym rogiem, pies i uciekający jeleń, na wici prawego marg. jeździec z kopią, którą uderza w tarczę herbową z czerwonym krzyżem; na s. 40 mniejszy inicjał "P" ze splotów, w nich biała główka; na s. 274 w dużym inicjale "P" na złotym tle splecione szyjami dwa ptaki z głowami lwów, pod nimi jeleń, dwa bociany i ornament z winorośli, wić z trzech stron, na dolnej siedząca postać z flaszą i sową(?); na s. 275 w rozjaśnionym złotem inicjale "V" splecione łodygi i dwie lwie(?) głowy, wić z trzech stron, na dolnej konny rycerz; na s. 276 scena przebicia włócznią na złotym tle w kwadratowej ramce, w rogach symbole ewangelistów, brak wici, na dolnym marg. złoty krzyż; na s. 304 mały inicjał "E" wypełniony splotami, z dwiema wiciami z dwoma smokami; na s. 455 inicjał "R" wypełniony ornamentem roślinnym, na nim stoi mały pomarańczowy lew czy pies; na s. 503 w inicjale "S" postać grająca na lutni, nad nią jeszcze inna postać, w wici na dole strony dwa ptaki, nad literą postać w infule; s. 529 mały inicjał "E" na złotym polu wypełniony ornamentem roślinnym. Odchodzą od niego wici w górę i dół strony, na bocznej wici mnich z otwartą księgą. W kalendarzu litery KL niebiesko-czerwone na filigranowym ornamenciku piórkiem, kalendarz czerwonym i czarnym atramentem, są w nim też pionowe ozdobniki rysowane piórkiem i dodatkowe zapiski jak: sol in aquario, dies caniculares, sol in sagitario.

Inwentarz maszynowy rękopisów Biblioteki Czartoryskich, I

Manuscripta.pl [MSPL 1729]

Mikrofilm 16085 BN.

Francja północna, mszał cysterski, poźniej w zakonie Maturynów (Trynitarze =Ordo Sanctissimae Trinitatis Redemptionis Captivorum). W kalendarzu m.in. 20 III Cuberti ep. et conf.; 4 Iul. translatio s. Martini, 11 Iul. rubro translatio s. Benedicti; 16 XII Barbare virg. Na s. 285 kolekta za księcia i księżnę, zapewne dobrodziejów zakonu. Pieczątka biblioteki Puławskiej na s. 1.

Prawdopodobnie francuska z początku XV w., deski, cielęca skóra, ślepe tłoczenia, bordiura ze zwierzęciem z długim ogonem, w następnym pasie gwiazdki, wnętrze ściśle wypełnione układem pasów z jeleniem, psem, lwem, dwoma ptakami i zającem. Okładki trochę się różnią. Dwa mosiężne zapięcia. Oprawa restaurowana w XIX w., grzbiet i paski spinające nowe. W grzbiecie 7 zwięzów, kapitałki i papierowa nalepka ręką Bentkowskiego: Missale [przekreślone: Breviarium] XIV sec. Przy brzegach niektórych kart skórzane języczki wskaźniki tekstu.

Jarosławiecka-Gąsiorowska 1934 s. 7; Jarosławiecka, Wierzbicki, Oprawy, il.6; T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1995 s. 251 (zdjęcia rkps s. 40), 337 (rkps s. 275); Zawadzki, Katalog mf 11 s. 104.