63707
Manuscript
In basket
Kronika Kadłubka i inne. - [około 1449-1472]. - 762 strony + X kart : pismo różnych rąk ; 15,5 x 21,5 cm.
Availability:
Czytelnia - zbiory z magazynu
There are copies available to loan: sygn. 1315 II Rkps (1 egz.)
Notes:
Formatted contents note
1. s. 1-238: Vincentius dictus Kadłubek, Chronica cum fragmentis commentarii Ioannis Dąbrówka et glossa interlineari Cronica Vincenciana de regno Polonorum. [inc.]Tres tribus ex causis theatrales oderunt solemnitates... [p.4] [inc.]Fuit quondam in hac republica virtus ...X... [p.237]... offerebat cunctis affabilitate prestabilem. Amen. [p.237 explicit commentarium] ... Capitulum XXVI et ultimum. Qualiter Lestko Albus Cracouie... in prima parte ponitur Lestkonis ad principatum... [p.238] coronatus... in Cracouia anno Domini Mo CCCC xlviio etc. Finitur Vincenciana Cronica. Cf. Zwiercan, Komentarz p.36. Ed.: Dobromil 1612 (komentarze); MPH II p.249-447; M. Plezia [in:] MPH n.s.XI p.3-194; Zwiercan, Commentum in Chronicam, (ed. commentarii Io. Dąbrówka, głównie pod koniec). Idem textus: B.Czart.1312, 1313, 1316, 1317, 1318. 2. p.239-244: Annales monasterii S. Crucis (Rocznik świętokrzyski) Incipiunt excerpta cronice Polonorum seu annales. [inc.]Beatus Ieronimus in cronica quam propriis manibus contexit ...X... castrum violenter intrauerunt et multitudinem magnam christianorum interfecerunt. Cf. MPH III p.57; MPH n.s.V p.231. Ed.: MPH III p.59-73; A. Płachcińska-Rutkowska, Annales S. Crucis [in:] MPH n.s.XII p.3-43. 3. p.244-246: Glossarium decem et aliquot praeterea verborum (nonnulla e Vincentio Kadlubek?) [inc.]Asit [assit] a duplicibus, Parti id est Ruteni, Galli id est Francigene, Lechite Poloni... Dionisius Dzivisch [na dolnym marg.]... quando rex primus Polonie Graccus regnauit... [i przekreślony fragm.]. [p.245] Mos est consuetudo vel est quaedam lex primeuus nullo vinculo astricta vel est lex non scripta... [tu zaczęte zdanie, które zaczyna tekst na p.247: Secundum Aristotelis sentenciam in probley]... Humanus a um id est quod habet humanitatem... Fuo[!] fuis it fuisti... Saba sicut dicit glosa Ysaie xlviio est ciuitas... [p.246] Dicitur a templor[?] templum... Fessus sa sum id est lassus... Nabuchodonozor. Daniel[is] iiiio legitur Nabuchodonozor quando eleuatus est in superbia... 4. p.247-466: Cyrillus-ps. vel Quidrinus/Guidrinus vel Thomas Bonjohannes (Bongiovanni) de Messina, Liber Quadripartitus (de rerum proprietate) cum glossa interlineari etiam polonica Quadripartitus moralium Bundini. [inc.]Secundum Aristotelis sentenciam in problevmatibus suis quamquam in exemplis in ascendendo gaudeant omnes in disciplinis moralibus, hoc tamen amplius placet ...X... [p.465] hiis digestis quieuit... [p.466] et cui obediunt uniuersa per infinita secula sec. Amen. M[atthias] de P[ełczyn?] P[yzdry?] in ibidem. Finita sunt in Sglobnya anno Domini 1449. Cf. Thorndike, Kibre, Catalogue 1418; J. Zathey, Biblioteka Jagiellońska w latach 1364-1492 [in:] Historia Biblioteki Jagiellońskiej, I. Zarębski red., Kraków 1966, I p.7 (bibliogr.); Zwiercan, Komentarz p.37 przyp.102. Ed.: Basileae ca 1475 (GW 7890, Inc.Pol. 1825). p.467-468 vacuae 5. p.469-646: Petrus Berchorius (Bersuire, † 1290), Reductorium morale, Liber XV: Ovidius moralizatus, De formis figurisque deorum (c.I) In nomine Domini. Amen. [inc.]A veritate quidem auditum auertent et ad fabulas conuertentur. Ad Thi[mo]t[e]um [2 Tim.4, 4]. [inc.]Dicit apostolus Paulus predicator et regulator fidei christiane quod verbum ad hoc possum inducere, quod plerumque fabulis et enigmatibus ex poematibus est utendum [ed.: [inc.]Dicit plantator et rigator christianae fidei Paulus apostolus Jesu Christi]... [p.471]... aliquas aliquorum historias applicare. Primo et ante omnia videndum est de Saturno qualem supponebatur habere formam... [p.471] Capitulum primum de Saturno et eius figura. Saturnus pingebatur et supponebatur homo senex curvus tristis et pallidus in una manu falcem tenebat... Alegorice ista possunt exponi multis modis literaliter naturaliter historialiter et spiritualiter et primo literaliter quod Saturnus primus deorum est sicut Saturnus primus omnium planetarum qui dicitur senex... [p.475] capitulum secundum de Ioue... Iupiter Saturni filius cui celum et celi regnum in sorte cessit... [p.479] capitulum quartum de Appolline... Quartus deorum est Appollo quem propter hoc quartum pono quia sol qui et Appollo dicitur inter planetas quartum locum tenet... [p.571] Sequitur liber septimus Ouidii... Cum Jason et socii eius pro aquirenda vellem in Colchos insulam ...X... [p.645] Adhmelus[!] Alcestam accepit uxorem qui cum infirmaretur... [p.646]... propter te mortificamur tota die estimati sumus sicut oues occisionis. Explicit liber Ouidii Methamorphoseos moralizatus per sanctum Thomam Anglicum ordinis fratrum Predicatorum anno Domini Millesimo quadringentesimo qvinquagesimo primo scriptus, etc. Cf. Glorieux, Maîtres II nr 322v; RB 6425 (XV); LTK II col.177-8; Ch. Samaran, Pierre Bersuire, prieur de Saint-Éloi de Paris, Paris 1962 p.186-7 (dawne ed.); Stuttgart I,2 1970, 212, 86v. Ed.: Werkmateriaal-3 uitgegeuen door het Instituut voor Laat Latijn der Rijksuniversiteit Utrecht, prol. J. Engels, Utrecht 1966. 6. p.647-654: [inc.]Sequitur raystrum super librum Metha[morphoseos]. Capitulum primum. De Saturno ...X... Incipit liber quindecimus et ultimus... fabula VIII et sic de aliis. 7. p.655-659: Cathalogus reverendissimorum patrum dominorum Gneznensium archiepiscoporum. [inc.]Wilibalmus. Hic est Vilibalmus primus ecclesie metropolitane Gneznensis archiepiscopus ...X... [p.658] Johannes Gruszynskii XXIX successit... et demum ad ecclesiam Gneznensem sepeliendus continue vehitur. Cf. MPH III p.377. Ed.: MPH III p.391-400. p.660 vacua 8. p.661-684: Leonardus Bruni Aretino, Poliscena. Cum commentario et glossa interlineari Dobrogosti(?) filii Wierzbiętae de Sieraków [p.663 prol. ad Poliscenam] [inc.]Quisquis animas comicos laureatos ferre poetas... [inc.]Corripio matres generatas ne numina ducant ...X... [p.684] ac ymeneum parari [recte: paravi]. Omnia... solemniter expedientur. Iterum valete. [p.661 commentarius Dobrogosti(?) filii Wierzbiętae de Sieraków] [inc.]Quot michi sepenumero accuratius atque memoriam repetenti in mentem venient diu atque solicitus vigili meditacione pertractarem... magistrum Andream Grzemala [Andrzej Grzymała z Poznania (ca 1425-1466), cf. o nim PSB IX p.114-16, o nim też wzmianka w B.Czart.1939 p.16] nobis pro lectore... tradiderunt... [p.662 na dole:] v[erb]a Petri Damiani epistola XIII ...X... [p.684] etc. 1451 post actum Schirakowskii. Cf. Baron, Leonardo Bruni Aretino p.162; A. Kruczyński, Komedia w polskim średniowieczu [in:] Meander 7-8 XLIII (1988) p.344-5, 353-9. Ed.: Lipsiae 1500 (H 1596, Inc.Pol. 1313); Viennae 1516; etc. Idem textus ms. BJ 1954. 9. p.685-736: Exempla Incipit [skreślone: scala celi] exemplaris posicio. [skreślone: Quidam de bonis tractaturus...] [inc.]Sanctus Augustinus de sancta Trinitate tractatum facere volens... De predestinacione Dei. Lector quidam ordinis Predicatorum... [p.687] De sciencia Dei ...X... [p.735] De vita eterna... [p.736]... et ad vitam mox transiit sempiternam cui nos associet Deus trinus et unus. Amen. 10. p.737-740: Missa de quinque vulneribus Christi [inc.]Sequitur Missa de quinque vulneribus Christi. Quicumque homo christianus istam Missam ante diem mortis sue nisi una vice devote et cum contricione... audierit ...X... Hee sunt Misse quas beatus Gregorius papa... habuit... Primo tres Misse de sancta Trinitate... Veni Sancte Spiritus, etc. Cf. Kopeć 1975 p.320-29. 11. p.741-746: Hippocrates, Aphorismi (3 libri) Amforismi Ypocratis. [inc.]<V>ita breuis, ars vero longa, tempus accutum, judicium difficile ...X... color glaucosus, grauitas auditus, etc. Sequitur 4tus Emphorismorum. Ed.: różne tłumaczenia: ed. Veronae 1599 p.1-29; Academiae Lugdunae Batavorum 1601; etc. 12. p.747-756: Series episcoporum Cracoviensium (usque ad a.1460) [inc.]Incipit cronica archiepiscoporum et episcoporum regni Polonie in diocesi et terra Cracouiensi existencium ...X... Thomas primus... de villa Strzampino... metricam bibliam mente retinens. Cf. MPH III p.315, 319-20; Plezia, Od Arystotelesa do Złotej legendy p.324-5 (do p.750 rkpsu). Ed.: MPH III p.330 76. p.757-758 vacuae; p.759, cf. notas 13. p.760: Biblia: Evangelium, fragm. (Luc.3, 21-38 et 4, 1) Secundum Lucam. <Fact>um est autem cum baptisaretur ...X... regressus est a Jordane, etc. 14. p.760: Formula medicamenti (praeceptum) ad infirmitatem quae dicitur dząngna (dzięgna) Ad infirmitatem que dicitur dząngna. [inc.]Recipe ungulas abscisas per fabrum equum volentem sufferrare ...X... extrahit fixuram ferri ut lignum de carne. 15. p.762: Notae historicae saec. XV monachi cuiusdam de monasterio S. Crucis (Spominki zakonnika świętokrzyskiego) [inc.]Anno Domini 1451 fuit maxima pestilencia ...X... regi Polonie Kazimiro subditi sunt. Ed.: MPH III p.411-14; MPH n.s.XII p.XLII-XLIII. *16. f.IVv et p.761: 1423, 31 X, Rzeszów. Diploma. Causa Elisabeth uxoris Przechslai de Rzeszów contra Iacobum rectorem scholae in Rzeszów In nomine Domini. Amen. Sub anno Natiuitatis eiusdem millesimo CCCCo XXIIIo indicione prima p[...]s... Martini... pape quinti anno <eiusdem[?] se>xto die autem ultima Octobris mensis... in domo habitacionis... Stephani dictis Glaboko in opido Rzeszow... constitutus personaliter providus vir Stanislaus dictus Okranglii... procurator honeste Elisabeth uxoris legittime Przechslaii... in causa habita contra... virum Jacobum... rectorem scole in Rzeszow pro quibusdam ortis in Rzeszow sitis... [p.761]... et ego Paulus de Neychobrz Nicolaii filius clericus Cracouiensis dyocesis... notarius... Membr., pocięte na ante i postfolium. Dokument notarialny, znak notariusza. Kilka dziur w perg. (o notkach na tym perg. cf. notas et glossas). Cf. Derwich 1992 p.458; A. Płachcińska-Rutkowska, Annales S. Crucis [in:] MPH n.s.XII s. XL.
Citation/references note
St. Kutrzeba, Catalogus II, Cracoviae 1908-1913, s. 168
A. Bielowski, Wstęp krytyczny do dziejów Polski, Lwów 1850, s. 149-50; Bielowski, Wyniki badań najnowszych p.261 (non vidi); J. Lelewel, Polska wieków średnich, Poznań 1855, I p.160 (mentio non recte); MPH II p.212-13 (opis kodeksu), III p.56-7 (opis), p.315, 319-20, 411, 412; A. Brückner, Średniowieczna poezja łacińska w Polsce, cz.III [in:] Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Filologiczny XXIII (1894) p.279-81; K. Morawski, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1900, I p.435; A. Birkenmajer, Andrzej Grzymała astronom i lekarz [in:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki nr 3 (1958) p.413, 420; M. Plezia, Od Arystotelesa do "Złotej legendy", Warszawa 1958 p.150, 321 (mentiones), 324-5 (żywot Kadłubka z p.750), 354 (mentio); Ch. Samaran, Pierre Bersuire, prieur de Saint-Éloi de Paris, Paris 1962 p.179 (mentio); Wiesiołowski, Kolekcje p.58, 77-9, 90, 91, 139, 157, 161; Zwiercan, Komentarz p.35-40, 78, 84, 162, 170; J. Engels, L'édition critique de l'Ovide moralizatus de Bersuire [in:] Vivarium IX (1971) p.19 (mentio); M. Zwiercan [in:] PSB XIX p.34; St. Dobrzanowski [in:] Słownik Teologów III p.22; Derwich 1984 p.169 przyp.12; Potkowski, Książka p.133 przyp.44; Derwich 1992 p.72, 81 przyp.204, 259 przyp.655, 506 przyp.381, 532 przyp.556; A. Rutkowska-Płachcińska, Annales S. Crucis [in:] MPH n.s.XII p.VI, XI, XIV, XV, XVIII, XIX, XXXIX-XLIII; Opis Źródeł Słownika Staropolskiego, W. Twardzik red., Kraków 2005 s.138
Additional physical form available note
mikr. Bibl. Narodowej sygn. 9201 (rok 5 p.25).
Ownership and custodial history
na s. 1 XVII w.: Ex Bibliotheca Monasterii S. Crucis Montis Calui Ord. S. Benedicti.
pod koniec XVIII w. znajduje się w bibliotece Tadeusza Czackiego (cf. Derwich 1992 p.81; B.Czart.2916 IV vol.II p.764-765) skąd przechodzi do bibl. Puławskiej (sygn. bibl. ręką Gołębiowskiego na f.II). Na f. ochronnej przed f.I nalepka, która była zapewne przy okł. przedn.: Kronika Kadłubka pisana w 1449 [obok niewyraźnie:] 1475[?] przez Grzegorza z Krakowa [i coś jeszcze niewyraźnie]. Jednak jak wskazał Zwiercan (cf. p.237 rkpsu i Zwiercan, Komentarz p.162) ta data dotyczy raczej wykładu. Na p.684: 1451 post actum Schirakowsky wskazujący na autora, zapewne Dobrogosta syna Wierzbięty z Sierakowa. Na f.III napis Gołębiowskiego o tym, że książka pochodzi z Biblioteki Czackiego. Na f.IIIv uwagi Gołębiowskiego o treści i historii rkpsu.
k. IV pieczątka Biblioteki Puławskiej.
Binding information
XV w., deski w jasnej skórze zdobionej wyciśniętym ornamentem linearnym, ślady po guzach i dwóch klamrach. W grzbiecie 3 zwięzy i kapitałki oraz papierowa nalepka: Kronika Kadłubka 1449. Konserwowana w 1994 r. przez Łucję Skoczeń-Rąpałę i Ewę Pietrzak (zob. teczka konserwacji), m.in. uzupełniono ubytek w skórze tylnej okł. i wstawiono nowe guzy i zapinki na 2 ćwieki wystające z okładziny. Zszywki z niezapisanego perg. Na pocz. 3 karty dodane przy konserwacji (do 3-ej doklejona starsza karteczka: Kronika Kadłubka pisana w 1449 przez Grzegorza z Krakowa), potem III karty numerowane dodane w XVIII w. i f.IV pergaminowa z dokumentem. Z tyłu 3 karty nienumerowane dodane przy konserwacji.
Exhibitions note
Wystawiane: "Wielcy Polacy", Muzeum Narodowe w Krakowie. Muzeum Książąt Czartoryskich, 06.09.2021 - 31.01.2022.
The item has been added to the basket. If you don't know what the basket is for, click here for details.
Do not show it again